Tư vấn trực tuyến trên VnExpress sáng 20/3, bác sĩ Trương Hữu Khanh cho biết trẻ nhiễm Omicron triệu chứng đặc thù là sốt lạnh, đau đầu, thường nhẹ và hồi phục nhanh.
Hơn 200 câu hỏi được độc giả gửi đến VnExpress nhờ bác sĩ Khanh tư vấn về cách chăm sóc trẻ mắc Covid-19. Trả lời độc giả, bác sĩ Khanh cho biết:
Triệu chứng chung: Khi mắc Covid-19, trẻ thường sốt cao, lạnh run, đau đầu, đau họng, ho, sổ mũi, vã mồ hôi, nôn ói, tiêu chảy trong 2-3 ngày đầu tiên. Lúc này trẻ có thể có kết quả test nhanh dương tính, một số trường hợp test nhanh âm tính nhưng vẫn có khả năng đã bị nhiễm và có khả năng lây. Khi sử dụng thuốc hạ sốt, thuốc ho, thuốc chống nôn, men tiêu hóa..., các triệu chứng sẽ giảm dần, trẻ hồi phục sức khỏe.
Cách chăm sóc: Điều trị Covid-19 ở trẻ em cũng là điều trị triệu chứng. Cha mẹ cần bình tĩnh và xử trí tình huống như khi trẻ bị bệnh trước đây. Đa số trẻ sẽ tự khỏi Covid-19. Hãy quan sát các biểu hiện, dấu hiệu của con để can thiệp kịp thời, như dùng thuốc. Đặc biệt, với trẻ dưới 5 tuổi, chưa tự chăm sóc bản thân được, cha mẹ cần gần gũi, động viên, cho con tắm rửa, gội đầu bằng nước ấm bình thường. Hãy tạo sự thoải mái cho con ăn uống, nghỉ ngơi, uống nhiều nước. Trẻ có thể nằm ngủ trong phòng mở điều hòa bình thường.
Nếu trẻ thở quá nhanh, co giật, môi tím tái, đánh thức không thức, li bì, thì đưa đi khám bệnh. Chỉ dùng thuốc khi trẻ có triệu chứng. Trẻ có triệu chứng gì thì điều trị triệu chứng đó, thường gặp nhất là sốt. Trẻ sốt trên 38,5 độ C thì cho dùng thuốc hạ sốt, liều 10-15 mg nhân với cân nặng của trẻ, uống 4-6 tiếng một liều, không được dùng quá liều. Trẻ sốt cao liên tục không đáp ứng thuốc thì có thể phối hợp paracetamol và ibuprofen. Kết hợp lau mát, da kề da với trẻ. Thông thường 2-3 ngày trẻ sẽ hết sốt. Trẻ tiêu chảy có thể cho uống men tiêu hóa, nước lá ổi sạch, trà gừng, uống nhiều nước nhưng không được uống thuốc cầm tiêu chảy.
Hậu Covid-19: Một em bé sau khi khỏi bệnh mà vui chơi, khỏe mạnh chạy nhảy thì không cần khám hậu Covid. Hậu Covid-19 ở trẻ em không có các triệu chứng giống người lớn như rụng tóc, khó thở, hồi hộp đánh trống ngực..., chỉ có hội chứng viêm đa hệ thống (MIS-C). Tuy nhiên ở trẻ nhiễm chủng Omicron thì hầu như không có hội chứng này. Do đó phụ huynh không nên đặt gánh nặng sau mắc Covid thì phải đi khám. Tuy nhiên có thể khám sức khỏe định kỳ cho trẻ để theo dõi dinh dưỡng, lịch tiêm chủng...
Nội dung chi tiết tư vấn của bác sĩ Khanh, mời độc giả theo dõi dưới đây.
9h05
-
Thưa bác sĩ, hai vợ chồng tôi test nhanh dương tính chiều qua, con trai tôi mới 3 tháng tuổi có nên test cho cháu không? Nếu có thì làm thế nào để cháu không bị đau mà vẫn cho kết quả đúng. Chúng tôi cần theo dõi những dấu hiệu nào ở con? (Anh Khoa Phạm, 23 tuổi, Tây Ninh)
Quan trọng là test để làm gì. Kết quả âm thì không chắc chắc là âm thực sự, dương tính thì cũng theo dõi giống các bệnh hô hấp trước. Cần theo dõi sát em bé. Nếu bé bú tốt thì không vấn đề gì. Nếu trẻ sốt, khò khè, chảy nước mũi thì điều trị triệu chứng như bình thường.
Trẻ có khả năng bị nặng không thì quan sát con, nếu con bỏ bú, bú kém chỉ bằng 1/3 bình thường, kèm theo con khó thở, tím tái thì cần đưa con đến bệnh viện ngay. Các triệu chứng bất thường này cũng giống như các bệnh thông thường khác. Tình huống này cha mẹ cần hết sức bình tĩnh, khả năng trẻ nhiễm rất cao. Có thể lấy mẫu test qua đường miệng, hoặc dùng que lấy mẫu chuyên của trẻ nhỏ, lấy qua mũi thì mới bớt đau và đúng được.
-
Con gái tôi 8 tuổi, mấy ngày nay đi học cháu bị ho, người hâm hấp sốt, đau họng nhưng test nhanh âm tính. Liệu đây có phải triệu chứng ban đầu của Covid-19? Tôi có nên cho con nghỉ học ở nhà không và khi nào thì test lại cho cháu? (Minh Kha, 32 tuổi, TP HCM)
Trẻ con mà đau họng, sổ mũi trong mùa này, đặc biệt trước giờ ít bị bệnh, không dang nắng hay chơi nước nhiều thì khả năng mắc Covid-19 cao. Nếu trong nhà có người lớn tuổi thì tách trẻ ra theo dõi, không cho trẻ đi học. Có thể test nhanh từ ngày thứ 3 hoặc chăm trẻ 7-10 ngày. Vì 2 ngày đầu test nhanh thường không ra dương tính dù các thành viên trong nhà đều nhiễm.
-
Triệu chứng ở trẻ mắc Omicron khác với Delta như thế nào thưa bác sĩ? Các con tôi 5 tháng trước đã nhiễm một lần rồi, liệu có thể bị lại lần hai không? (Toàn, 40 tuổi, TP HCM)
Thứ nhất là cho tới hiện nay, Omciron có triệu chứng khác với Delta, nhưng có những triệu chứng đó chưa chắc là Delta. Những khu vực có Omicron nhiều như TP HCM hiện nay thì trẻ có thể mắc.
Triệu chứng đặc thù khi mắc ở con nít, trẻ 5-12 tuổi sốt hơi cao, lạnh run, sau khi hạ sốt trẻ vẫn chơi bình thường và sau 48 tiếng trẻ bình phục. Trẻ có thể sốt rất cao tới 39 độ, có thể lạnh run trước sau đó mới sốt. Gia đình cần chuẩn bị thuốc sốt, cặp nhiệt độ. Sau đó có hiện tượng vã mồ hôi rất nhiều, nhưng sau đó trẻ sẽ hết, chỉ cần uống nước đủ thôi. Sau khi sốt cơ thể có thể nhiệt độ rất thấp, cha mẹ cần cảnh giác. Hoặc là sau đó cơ thể trẻ có 38 độ 5, thì cha mẹ cứ bình tĩnh.
5 tháng trước có thể mắc Delta, sau đó có thể tái nhiễm Omicron, song cũng sẽ nhẹ nhàng thôi, không bắt buộc khó thở hay gì đó, trẻ có thể ho nhẹ nhàng thôi. May mắn là Omicron không tái nhiễm Delta. Chủng BA.1 của Omicron khi mắc rồi không tái mắc chủng BA.2.
-
Nôn ói, đau bụng, tiêu chảy có phải triệu chứng thường gặp ở trẻ mắc Covid-19 không hay chỉ tình cờ xảy ra lúc con dương tính? Con tôi bình thường cũng đã dễ bị đi ngoài khi ăn đồ ăn mới, lạ. Khi nào việc đi ngoài trở nên nghiêm trọng thưa bác sĩ? (Nguyệt Anh, 45 tuổi, Thái Nguyên)
Đặc tính của Omicron là sốt, đau đầu, nôn. Đây là những triệu chứng mà phụ huynh hay sợ hãi và thường hỏi tôi liệu con có bị não không. Nếu trẻ đau đầu, nôn uống thuốc ói, sốt thông thường thấy hết liền vì không phải bị não, khoảng 36 tiếng sau trẻ sẽ hết. Còn uống thuốc rồi mà trẻ không hết đau đầu thì có nguy cơ bị não.
Đau bụng, tiêu chảy không phải tình cờ mà là một triệu chứng của Covid-19. Trước ở chủng Delta thì có thể tiêu chảy ồ ạt còn chủng Omicron thì trẻ tiêu chảy ít hơn rất nhiều.
Em bé nhiễm Covid-19 mà tiêu chảy, ói thì sẽ hết sau 1-2 ngày. Trẻ tiêu chảy do cơ địa thì cha mẹ cần điều chỉnh thức ăn của trẻ.
-
-
Trẻ nhiễm Covid-19 có những triệu chứng đặc trưng nào vậy bác sĩ? Con tôi test nhanh dương tính nhưng cháu không ho sốt mà nổi nốt hồng trên da, nhiều nhất ở tay chân. Có khi nào cháu bị cả sốt xuất huyết không ạ? (Hoa Hạnh, 22 tuổi, Bình Dương)
Covid-19 có thể có nhiều diễn biến, sốt xong phát ban. Hoặc sốt xong đỏ mắt, trong sốt siêu vi cũng có tình huống này. Tuy nhiên có những trẻ không sốt nhưng vẫn phát ban, đây là giai đoạn hồi phục. Nhưng phụ huynh lo lắng không biết có phải là sốt xuất huyết hay không.
Thường nếu sốt xuất huyết thì trẻ sẽ sốt liên tục quá 48 tiếng và xuất hiện phát ban vào ngày thứ 5. Còn trẻ mắc Covid-19 là ngay sau khi hết sốt thì phát ban. Dù là mắc Covid-19 hay sốt xuất huyết thì phát ban là đang hồi phục, không cần phân biệt.
Có tình huống phát ban xong ngứa có thể do uống một loại thuốc nào đó trong quá trình điều trị, có thể ngưng thuốc, tìm nguyên nhân. Còn nếu phát ban mà không ngứa thì không có gì đáng ngại.
-
Con tôi bị thừa cân, 6 tuổi, nặng 40 kg. Tôi nghe nói trẻ thừa cân có nguy cơ mắc Covid-19 nặng hơn trẻ bình thường. Tôi có cần cho con nhập viện để điều trị không? (Trần Long Bình, 37 tuổi, Đồng Nai)
Hiện nay, có một điều thú vị là khi mà chúng ta nói về Omicron. Một là không ảnh hưởng nhiều tới tuổi như là Delta, thứ hai là bệnh nền cũng giảm gánh nặng lớn. Trẻ em cũng vậy, tuổi không quan trọng, trong Delta, béo phì phải BMI trên 30. Hiện trẻ béo phì và không có bệnh nền khác thì không phải là gánh nặng với Omicron. Một đứa nhỏ rất bình thường chỉ cần can thiệp thuốc sốt, cho dùng paracetamol, theo dõi sát. Dù cân nặng bao nhiêu, sau sốt cứ theo dõi sát. Nếu BMI trên 30 cần lập kế hoạch theo dõi sát hơn. Mình vẫn đếm nhịp thở, đo SpO2 như những trẻ khác. Gia đình không nên lo lắng quá, một trẻ 6 tuổi mà 40 kg thì chưa có BMI quá cao.
-
Tôi có con gái 8 tháng tuổi, cháu dương tính 5 ngày là âm tính, được một tuần rồi nhưng cháu cứ khụt khịt chảy nước mũi mãi, liệu cháu đã khỏi bệnh thực sự chưa? (Thanh Tuyền, 29 tuổi, Hà Nội)
Có thực sự khỏi bệnh hay không thì nếu trẻ đã âm tính 2 lần thì không cần bàn nữa. Nếu vẫn dương tính thì 10 ngày sau xem như hết bệnh, khả năng lây nhiễm rất thấp. Còn chuyện khỏi bệnh, sổ mũi là bình thường. Sau một cơn cảm thì sổ mũi thêm vài ngày nữa không có gì bất thường. Trước giờ chúng ta không chú ý nên mới thấy lo lắng là hậu Covid-19. Bạn cứ chữa sổ mũi cho con như bình thường bằng nhỏ nước muối sinh lý, trẻ lớn hơn thì có thuốc co mạch. Hãy để ý trẻ xem có bị ngạt mũi đến khó ngủ, không bú được hay không.
-
Nhà tôi 5 người khỏi Covid-19 từ tháng 9/2021 mà vừa rồi tôi test nhanh hai vạch. Tôi đang chăm con nhỏ và cho con bú, liệu con có thể bị tái nhiễm do lây từ tôi không? (Nguyễn Thị Thục, 27 tuổi, Hà Nội)
Nếu người mẹ bệnh có con nhỏ dưới 6 tháng nếu tách ra thì rất tội mẹ và bé. Trong khi đó trẻ con bị rất nhẹ và khó lây cho trẻ. Người mẹ cố gắng mang khẩu trang cho con bú trực tiếp. Kỹ hơn thì mẹ vắt sữa ra, trụng bình sữa bằng nước sôi trước khi cho con bú. Ngủ cách con 2 mét.
Về việc lo lắng tái nhiễm, thường người đã nhiễm Delta xong tái nhiễm Omicron thì triệu chứng khá nhẹ, không cần quá lo lắng.
-
Tối qua tôi thấy mệt mỏi nên tự test nhanh lên hai vạch. Tôi băn khoăn không biết nên đưa bé sơ sinh 2,5 tháng tuổi tới trạm xá test hay để ở nhà theo dõi triệu chứng tiếp vì hàng ngày con tiếp xúc rất gần với tôi. Con vẫn bình thường, không sốt, không quấy khóc. Cách đây một tuần, bé có sốt 38 độ trong một ngày, uống hạ sốt thì hết đến giờ. Đây có phải là dấu hiệu con đã nhiễm và tự khỏi không? (Thùy An, 24 tuổi, Hà Nam)
Mình suy nghĩ trẻ nhiễm tự khỏi, rất có lý. Bệnh khác con nít dưới 3 tháng mà sốt rất sợ, đặc biệt là sốt cao. Con siêu vi này thì sốt hâm hấp thôi, sau đó tự khỏi. Nhiều người mẹ mới bệnh, tách con ra cho bà nội chăm, nhưng rất tội đứa nhỏ, nhỡ nó nhiễm lây cho bà nội và mẹ cũng không yên tâm. Trẻ nhỏ có dương vẫn bú tốt thì rồi bệnh sẽ hết. Nếu trẻ không có triệu chứng, cũng sẽ tự hết. Tình huống này rất có thể em bé tự hết, trẻ tự bú, tự chơi, thì kệ trẻ.
-
Bác sĩ cho tôi hỏi test Covid-19 vào thời điểm nào cho kết quả chính xác nhất. Sốt do Covid có cao không và chủng mới có lây trong thời gian ủ bệnh không (Trần Thu Hương, 35 tuổi, Hà Nội)
Trước khi bạn có triệu chứng một ngày thì đã có thể lây rồi, nhưng không gọi ủ bệnh mà là tiền chứng. Giai đoạn ủ bệnh thì không lây. Chủng Omicron có hai lý do lây nhiễm nhiều. Một là đặc tính của virus trên người nên lây nhiều. Hai là do xét nghiệm không ra dương tính, ví dụ như 2 lần âm test âm nhưng PCR lại dương. Không phải virus lẩn tránh test nhanh mà test cũ không còn phù hợp. Khi bạn có triệu chứng là có thể lây cho người khác, dù test nhanh âm tính, virus vẫn có trong họng.
Nếu có triệu chứng nên mang khẩu trang; nếu tiếp xúc với F0 thì cứ thế theo dõi thôi, không có cách nào khác cả. Omicron không còn là gánh nặng với con người nữa.
-
Cả nhà cùng nhiễm Covid, nhưng trẻ hết trước, cha mẹ chưa hết, như vậy có bị lây ngược lại không bác sĩ? (Nguyễn Thiện Quang)
Theo tôi là không có chuyện lây ngược lại. Trong một đợt bệnh, cụ thể trong một tháng, cùng một chủng virus không thể lây đi lây lại. Cả nhà thường là cùng bị nhiễm một chủng. Có một tình huống tôi thấy rất vô lý, như em bé F0 hết bệnh đi học ngồi gần F0 khác vẫn bị xem là F1. Điều này hết sức vô lý, bởi bé đã từng là F0 rồi thì không còn là F1 nữa.
-
Trẻ sau khi nhiễm Covid-19 có cần đi khám bệnh không bác sĩ? (An Huỳnh Trần, 45 tuổi)
Theo tôi nếu một em bé sau khi khỏi bệnh vui chơi, khỏe mạnh chạy nhảy không cần khám bệnh. Hậu Covid-19 ở trẻ em không mô tả các triệu chứng như người lớn như rụng tóc, khó thở, hồi hộp đánh trống ngực... chỉ có hội chứng viêm đa hệ thống. Tuy nhiên ở chủng Omicron thì hầu như không có hội chứng này. Do đó phụ huynh không nên đặt gánh nặng sau mắc Covid thì phải khám. Có thể khám sức khỏe định kỳ cho trẻ để theo dõi dinh dưỡng, lịch tiêm chủng...
Ngoài ra trẻ có thể nghe và hiểu những điều người lớn bàn dẫn đến stress, ngủ chập chờn, lo lắng... nên phụ huynh cần chú ý.
-
Thưa bác, em muốn biết thời gian ủ bệnh của chủng Omicron là bao lâu? Con em đi học, các bạn thân của bé lần lượt là F0, vậy em nên test nhanh kiểm tra cho bé vào ngày thứ mấy kể từ ngày bạn dương tính ạ? (Mai Nguyễn, 43 tuổi)
Điều thú vị của Omicron là ủ bệnh rất ngắn, chừng 3-5 ngày thôi là dương. Sau 7 ngày mà test không dương, thì ta nên quên đi. Theo tôi sau 7 ngày mà bé không có triệu chứng, test không ra thì trẻ không bị Covid-19 lần đó đâu.
-
Con em 2 tháng tuổi, bị mắc covid nay đã 21 ngày. Sau đó bé bị ho khan, nhờ bác tư vấn giúp trường hợp của cháu (Nguyễn Như Ngọc Trâm, 31 tuổi, Bình Tân, TP HCM)
21 ngày còn ho khan thì nên đi khám bệnh vì ho kéo dài trên em bé dưới 2 tháng nhiều lý do. Nhưng đừng nghĩ cái này do Covid-19 mà phụ huynh hãy xem môi trường có khói bụi, không gian sống có nóng nực, mẹ có ăn thức ăn chứa thành phần kích thích hay không. Hãy xử lý như trẻ chưa có Covid-19 để đưa con đi khám khi trẻ ho kéo dài, ho ngày càng nhiều. Những ngày đầu tiên con ho khó chịu thì cho uống thuốc thảo dược 3-4 ngày xem ổn không. Con vẫn ho dài thì phải đi khám.
-
Xin bác sĩ cho hỏi, khi trẻ mắc Covid điều cần làm nhất là gì, ở nông thôn thì cách chữa trị như thế nào cho phù hợp? (Nguyễn Sông Bé, 45 tuổi, Nghệ An)
Có hai việc chúng ta nhớ khi chăm sóc em bé Covid-19: Một là hết sức bình tĩnh, hai là đừng có làm sai. Vì mình không bình tĩnh thì mình hay tưởng tượng ra nhiều thứ, làm sai thì có nhiều điều không phù hợp với trẻ.
Bình tĩnh là đa số trẻ mắc sẽ tự khỏi. Trẻ mắc Covid có thể sốt cao đó, lạnh run, mình đừng rối mà hãy cho trẻ uống paracetamol hạ sốt đúng liều. Hết sức bình tĩnh vì trẻ có thể đau đầu, sổ mũi chút, tiêu chảy, khi đó cố gắng chăm sóc trẻ.
Bạn lo lắng trẻ có lây thêm cho ai không, thì tách người có bệnh nền, cao tuổi trong nhà ra để theo dõi. Đừng lo lắng mai mốt trẻ có bị làm sao, trẻ sẽ qua hết thôi đặc biệt là Omicron.
Thứ hai là đừng có làm sai, ví dụ trẻ lạnh run thì đừng trùm mền. Trẻ lạnh mà cặp sốt không ra thì hãy dùng nước ấm lau người cho trẻ. Hạn chế xông nếu em bé đó dưới 6 tuổi, dầu tỏi nhiều quá gây nóng, phỏng. Đừng xịt mũi nhiều quá, sẽ gây chảy máu mũi. Không cần thiết uống nước gì đặc biệt, ngoài oresol nếu tiêu chảy quá nhiều. Làm vậy trẻ sẽ ổn thôi.
Bạn hãy tạo thoải mái cho trẻ khi ăn, nghỉ. Nếu trẻ không ăn được nhiều thì ăn nhiều bữa, ăn không được cứng thì ăn mềm, ngủ thì cần điều hòa 26 độ. Ở nông thôn hay có lá này lá kia, không nên dùng. Những rau có tác dụng giảm ho thì ta có thể dùng, nhưng phải sạch, nếu không có thể mua thuốc ho ở tiệm. Nếu trẻ thở quá nhanh, co giật, môi tím tái, đánh thức không thức, li bì, thì đưa đi khám bệnh.
-
Con em bị nhiễm Covid có các triệu chứng như sốt, tiêu chảy, ho buổi tối. Em cho con uống thuốc hạ sốt thì đã cắt cơn sốt. Nhưng tiêu chảy của bé thì ba ngày đầu bé đi hơn 10 lần, từ ngày thứ 4 thì giảm xuống 6 lần, em ra tiệm thuốc họ bán thuốc tiêu chảy và men tiêu hóa, em cho bé uống nay được một tuần rồi thì bé đi chỉ hai lần một ngày. Em ngưng thuốc thì bé lại đi phân nước. Vậy có nên tiếp tục dùng thuốc trị tiêu chảy cho bé không? (Nguyễn Hương, 37 tuổi, huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai)
Tình huống này: một ngày đi hai lần mà không giống bình thường thì tôi cho là không phải tiêu chảy. Định nghĩa tiêu là đi phân lỏng ít nhất ba lần một ngày. Bạn hãy ngưng thuốc hết đi, cơ thể trẻ sẽ tự điều chỉnh. Tiêu chảy ở trẻ em mắc Covid-19 là tiêu chảy vặt, trẻ ít mất nước. Gia đình hãy bình tĩnh, có thể cho trẻ uống thuốc cho khô phân lại, nhưng đừng uống thuốc cầm tiêu chảy.
-
Trẻ bị Covid có nên tắm rửa, gội đầu? (Hoàng Anh, 35 tuổi, Vũng Tàu)
Chúng ta biết khi bị cảm mà gặp nước thì người khó chịu, do nhiệt độ khi sốt cao hơn bình thường. Bình thường, thân nhiệt 36,5 độ thì nhúng tay vào nước không lạnh, nhưng khi nhiệt độ trên 37,5 thì đụng tay vào nước sẽ thấy lạnh hơn, đặc biệt khi dội nước vào người sẽ càng lạnh hơn.
Tuy nhiên nếu không tắm thì mồ hôi ứ lại, ngứa đầu, sẽ khó ngủ. Do đó nếu tắm cho trẻ thì tắm bằng nước ấm, sẽ giúp trẻ dễ chịu hơn. Tắm phòng kín, chuẩn bị khăn lau, quần áo, vớ, để tắm xong thay quần áo cho trẻ trước khi ra ngoài. Sau khi trẻ tắm xong cho trẻ uống nước ấm. Với trẻ nhỏ không cần cởi hết quần áo thì lau người cho trẻ.
-
Xác định các mức độ mắc bệnh ở trẻ như thế nào thưa bác sĩ? Bé con nhà em mới 6 tháng tuổi, cháu chưa biết nói thì cha mẹ quan sát con kỹ ở những điểm nào? (Vũ Thị Hồng, Hải Dương)
Cho dù là Covid hay bệnh khác cần theo dõi các yếu tố sau. Đầu tiên trẻ phải chơi, hai là xem trẻ có bỏ bú không, ba là ngủ thức dậy chơi tiếp, không li bì. Ngoài ra các triệu chứng nặng cần chú ý là khó thở, tím tái, thở nhanh...
-
Con của em gần 5 tuổi, đang là F1 trực tiếp của em (F0) đã được 6 ngày. Cháu đang điều trị suyễn ổn định, liều xịt Flixotide 125 cách ngày một nhát buổi sáng. Nhà cũng luôn có Ventolin dự trù cho cháu. Bác cho em hỏi các vấn đề sau ạ:
- Cách chăm sóc trẻ bị Covid đang điều trị hen suyễn?
- Có nên chích ngừa Covid cho cháu (nếu sau này trẻ từ 5 tuổi được chích vaccine): con em có một khoảng thời gian dị ứng với rất nhiều loại thuốc và thức ăn như mật ong, tôm cua, bò (nổi cục cục đầy người đầy đầu, ngay cả ở bộ phận sinh dục), ngay cả chích ngừa cúm & paracetamol, dù trước 2 tuổi cháu không bị vậy. Hiện nay về mặt thức ăn thì cháu đã hết dị ứng, còn thuốc thì em hạn chế dùng lại nên chưa rõ là có còn dị ứng thuốc không?
- Có nên cho cháu đi học mầm non lại không, hay chờ đến khi được chích ngừa hoặc bớt dịch. Em vẫn đang cho con ở nhà ông bà ngoại, chưa cho đi học lại. (Võ Nhã Uyên, 36 tuổi, TP HCM)
Em bé bị suyễn kiểm soát được thì người ta không xếp vào nhóm trẻ có nguy cơ. Nên mình không bàn nguy cơ ở đây. Tôi là người bị suyễn tôi biết, mỗi lần bị cảm khó thở lắm. Trong mùa Covid-19, khi bị cảm, tôi uống thuốc luôn, để không bị lên cơn suyễn. Tôi nghĩ em bé khi bị suyễn và xịt ổn định rồi, thì nên cho trẻ uống thêm thuốc montelukast. Nếu trẻ có Covid-19, thì ta cũng sử dụng giống như suyễn thông thường.
Còn về chích ngừa, dù được hỏi rất nhiều lần, tôi vẫn không muốn chích cho em bé. Nếu chủng Delta, thì chuyện chích đơn giản. Với chủng Omicron thì chích vaccine chưa có tác dụng. Nên theo tôi là khoan, đúng khoa học thì mình làm. Hiện nay vaccine nghiên cứu trên chủng Delta, không phải trên Omicron, hiện nay vaccine tác dụng thấp trên Omicron.
Về nhà trẻ, nhà trẻ rất quan trọng. Nếu bạn có môi trường để trẻ giao tiếp, học cảm xúc, thì có thể ở nhà. Nếu không, nên cho trẻ đi học. Hiện nay trẻ sinh hoạt ở nhà nguy cơ giống nhau. Ta hay có câu "vì con nít đi học nên người lớn bị nhiều quá". Nhưng có những tỉnh con nít không đi học, như Hà Nội, người lớn vẫn bị, thì có thể nguyên nhân do virus lây. Trẻ nên đi học, 6 năm đầu tiên vấn đề không phải là văn hóa, mà là cảm xúc, học làm việc nhóm, để biết người ta giận, thương mình như thế nào.
-
Bác sĩ cho hỏi cháu nhỏ ở nhà sinh năm 2017 bị Covid sốt cao liên tục 40,2 độ từ 8h đến 17h cùng ngày uống một lần hạ sốt 250 mg. Đi cấp cứu tiếp tục uống hạ sốt 1,5 gói 250 mg cũng không hạ; nhét hậu môn viên 300 mg cũng không hạ. Sau đó bác sĩ chỉ định truyền tĩnh mạch xong bắt đầu hạ sốt. Trẻ có tiền sử sốt co giật hai đợt. Vậy thưa bác sĩ nếu gặp trường hợp như trên thì nên xử lý thế nào để khỏi phải truyền thuốc ạ? Trẻ nặng 25 kg, không triệu chứng gì khác. (Lê Thanh Tuấn, 34 tuổi)
Tình huống này không phải lạ đâu. Quyết định truyền thuốc của bác sĩ thì tôi không bình luận. Nếu trẻ nằm ở bệnh viện thì tôi tôn trọng quyết định điều trị của bác sĩ.
Trẻ có thể sốt cao, co giật lại vài lần. Quan trọng là phải dùng thuốc hạ sốt đúng liều. Trẻ mắc Covid thường sẽ sốt cao. Liều dùng hợp lý cho con bạn, nặng 25 kg là 350 mg một lần, như vậy bạn dùng 250 mg lúc đầu chưa đủ liều. Cần thêm lau mát cho con. Khoảng một tiếng sau con không đỡ sốt thì có thể dùng ibuprofen. Ibuprofen có dạng thuốc nước dễ dùng. Trẻ sốt quá cao quá không ngồi chờ được, uống phối hợp như vậy sẽ hết. Qua 48 tiếng thì bệnh sẽ lui dần.
-
Dinh dưỡng cho trẻ hậu Covid thế nào để mau lấy lại sức khỏe. Nhờ bác sĩ tư vấn giúp (Lê Thị Ngọc Diễm, 41 tuổi)
Tôi được hỏi rất nhiều về câu hậu covid-19. Sau khi hết bệnh, ta cần bổ sung gì đặc biệt không? Theo tôi nếu trẻ ăn tốt thì cho ăn đa dạng, phải có rau và trái cây tươi. Những món này trẻ thường không thích ăn, thì ta nên tập cho trẻ ăn. Không nên xay nước trái cây ra cho trẻ uống, đặc biệt trẻ dưới 2 tuổi, trẻ cần ăn cả phần xơ. Nếu trẻ ít tiếp xúc với nắng mặt trời, ta nên cho trẻ bổ sung vitamin D.
Thứ hai là chúng ta làm cho trẻ rất lo lắng, ngủ không yên, thức dậy hoảng loạn, rối loạn giấc ngủ. Ta nên theo dõi trẻ xem, có thể do trẻ nghe bạn bè nói, bản thân người lớn bàn, cũng có thể do mình chiều trẻ quá, cho trẻ chơi vi tính rất nhiều. Nếu cho trẻ đi khám thần kinh, thì bác sĩ cũng sẽ cho uống thuốc bổ thần kinh, thường là magie-6.
Theo tôi phụ huynh rất lo lắng những cái đó. Mình có thể tạm thời bổ sung dinh dưỡng trong vòng 1-2 tuần rồi xong, không cần thiết làm gì ghê gớm lắm. Trẻ sụt cân, gầy nhỏ quá thì nên bổ sung dinh dưỡng đặc biệt, tẩm bổ.
-
Cha mẹ cần cách ly với con như thế nào để vẫn động viên được con mà không bị lây? (Le Van Khoi, 58 tuổi, Hậu Giang)
Nếu nhà có người có bệnh nền, lớn tuổi, chưa tiêm vaccine thì tách càng sớm càng tốt để tránh lây cho người có nguy cơ cao. Còn với con, nhất là trẻ dưới 5 tuổi thì cha mẹ hãy hy sinh, đeo khẩu trang để tiếp xúc và chăm sóc con, động viên con đeo khẩu trang. Không thể để trẻ tự xoay xở một mình.
-
Trẻ mắc Covid không chịu uống nước ấm, chỉ thích đồ lạnh, vậy có sao không? (Ngân, 44 tuổi, Hà Nội)
Hiện nay không có khuyến cáo bắt buộc phải uống nước ấm, chỉ khuyên giữ ấm, đặc biệt ở các nước ôn đới. Tuy nhiên theo tôi dù là đang mắc Covid-19 hay không thì cũng không nên cho trẻ uống nước đá. Trẻ uống nhiều nước lạnh dễ viêm họng, bỏ ăn. Nếu trẻ đòi có thể tăng dần độ lạnh của nước lên nhiệt độ thường.
-
Con em 9 tuổi, F0 bị sốt triền miên, em cho uống hạ sốt 5-6 tiếng một lần và chườm ấm nách cổ bẹn cho con nhưng giảm chút ít, hết thuốc lại sốt lại. Làm cách nào để hạ sốt cho con an toàn mà vẫn hiệu quả ạ? Em cho con uống nước cây nhọ nồi hoặc nước rau diếp cá được không ạ (Thu Nguyện, Yên Bái)
Thứ nhất là mình phải coi lại ngay liều mình uống có đủ không, vì không đủ thì không hết sốt. Sau một tiếng không hết sốt thì uống ibuprofen, liều 6 mg/kg. Nước ép rau dân gian thì phải sạch, khi trẻ uống cẩn thận trẻ bị sặc. Hai lá này ta có thể cho trẻ uống bình thường, miễn đừng ép cho trẻ bị sặc.
-
Trẻ con mắc Covid-19 thường sốt mấy ngày thưa bác sĩ? Em gái cháu 16 tuổi khỏi Covid-19 được hai hai tuần thì tự nhiên sốt lại, y như lúc còn dương tính. Tình trạng liệu có tái diễn tiếp nữa không thưa bác sĩ và bị sốt lại thì có nguy cơ gì? (Thục Trinh, 24 tuổi, Hà Nội)
Trẻ mắc Covid thường sốt cao trong 48 tiếng, vài ngày sau hâm hấp sốt trở lại trong 4-5 ngày, rồi bình thường hết sốt. Nếu trẻ vẫn chơi và không sốt quá 38,5 độ thì cần bình tĩnh, trẻ sẽ tự khỏi.
Nếu hai tuần sau vẫn sốt thì nên tìm nguyên nhân khác. Sốt thông thường có khả năng do thiếu nước, nhiễm trùng tiểu, bệnh lý đường hô hấp. Bù nước đủ mà trẻ bình thường lại thì không cần lo lắng. Sốt quá lâu thì cần phải đi khám, chỉ cần khai tiền sử từng mắc Covid-19 thôi.
-
Bé nhà tôi 4 tuổi, F0 hôm 8/3, chỉ sốt và đau đầu hơn một ngày, sau đó con chơi bình thường. Tôi cho con uống vitamin tổng hợp A, B, C, D, kẽm, bổ sung thêm nước cam, nước chanh từ khi dương tính đến giờ. Nên cho bé uống đến khi nào thì dừng lại thưa bác? (Nguyễn Mai Hoa, 39 tuổi, Hà Nội)
Theo tôi xử lý như vậy cũng bình thường. Lọ thuốc còn thì cho trẻ uống cho hết, trong khoảng 2 tuần rồi ngưng. Nếu phải mua thuốc thêm thì ngưng, không cần mua thêm.
-
-
Vợ chồng tôi đang F0 nhưng vẫn chăm con sơ sinh. Ở nhà trọ khá bí và nóng nực, tôi có nên bật điều hòa không, nếu không bật nóng quá con không ngủ được, bật điều hòa thì lại sợ lây sang con với lâu khỏi bệnh? (Lê Tính, 23 tuổi, Đồng Nai)
Nếu tất cả là F0 thì không lây qua lây lại. Không ngủ được sẽ không hết bệnh, cứ mở máy lạnh 26 độ C mà ngủ. Máy lạnh trung tâm, phà ra 2-3 phòng thì mới gây lây, còn một phòng một máy lạnh thì không lây được. Nếu người chưa nhiễm Covid mà ngủ lại phòng có máy lạnh mà người từng mắc Covid-19 dùng thì hãy mở chế độ nóng và gió của điều hòa, mở cửa ra thì nó sẽ thổi, diệt hết virus thôi.
-
Con tôi gần 6 tuổi, bị thiếu máu. Ngày thứ 3 dương tính, con kêu đau rát họng nhiều, họng đỏ, sốt liên tục 39-39,5 độ, đã hạ sốt 6 lần trong vòng 24 tiếng nhưng con bị nôn sau hạ sốt 30 phút và đang 39 độ. Tôi vẫn chườm, lau mát nhưng con không hết sốt. Tôi có nên dùng thêm hạ sốt đặt hậu môn cho con hay đưa con đi viện thì tốt hơn? (Đinh Thị Thu, Long An)
Tình huống như thế này, đầu chương trình ta nói rồi, sai lầm của phụ huynh là khi uống thuốc xong, chưa tới giờ, liều thì lại nhét hậu môn trẻ. Viên hạ sốt nhét hậu môn cơ thể sẽ hấp thu chậm hơn uống. Vì sao phải nhét hậu môn, vì trẻ không uống được thuốc. Thuốc nhét hậu môn thì phải cứng, bảo quản tủ lạnh, nó không có liều đa dạng, không thể bẻ ra cho đủ liều. Vì vậy phụ huynh không nên nhét nhiều.
Thuốc nhét hậu môn cũng là paracetamol, cần dùng đúng liều, không nên nhét nhiều. Trẻ sốt cao như vậy, mình phải hiểu nó có thể kéo dài 48 giờ. Sau đó trẻ sẽ hồi phục, vì vậy ta hết sức bình tĩnh, đừng nhét tới nhét lui hoài. Cách tốt nhất là hạ thân nhiệt sinh lý, cho trẻ cởi trần áp vào da mình, thì trẻ sẽ hạ thân nhiệt nhanh. Ở viện người ta cũng làm vậy thôi.
-
Diễn tiến bệnh Covid-19 ở trẻ em như thế nào thưa bác sĩ? Đến lúc nào là có thể yên tâm được là trẻ đã vượt qua Covid? (Mai Anh Đào, 36 tuổi, Hà Nam)
Theo tôi, trẻ con mắc Covid-19 thường nhanh hết, sốt trong 48 tiếng, đến khoảng ngày thứ 5 trẻ chơi bình thường thì không có gì phải bàn nữa.
-
Làm sao hết tiêu chảy mà không cần dùng thuốc, tôi cho bé uống nước lá ổi đun được không? (Trần Thị Nhã, Hải Dương)
Dùng lá ổi rất hiệu quả vì có chất chát có thể cầm tiêu chảy được. Cách này đã được dùng từ lâu trong dân gian. Nhưng phải đảm bảo lá ổi sạch, dùng lá non một chút. Bạn nhớ đừng dùng các thuốc cầm tiêu chảy nhé.
-
Con tôi 2,5 tuổi, bé sốt liên tục khoảng 40 độ vì mắc Covid-19. Tối qua con co giật chân tay làm vợ chồng tôi rất lo sợ. May mắn là phát hiện con co giật sớm nên hạ sốt, chườm mát kịp thời. Tôi phải làm gì để con hạ sốt triệt để và không bị co giật lại? Co giật như vậy có ảnh hưởng đến thần kinh của con không? (Nguyễn Văn Hải, 27 tuổi, TP HCM)
Thứ nhất tình huống này không phải co giật do Covid mà co giật do sốt cao. Cơ địa đó thuộc về trẻ con, ví dụ trong nhà có anh trai bị như vậy thì đứa em cũng sẽ bị. Thứ hai là trước có một đợt rồi, lần này khả năng nó bị. Như vậy thì mình cần chuẩn bị thuốc hạ sốt, đừng để khi sốt mới chạy đi mua thì không kịp.
Dù Covid hay không Covid, ta thấy gia đình có tiền sử co giật do sốt, thì khi sờ trán thấy hâm hấp, ta cặp nhiệt độ liền. Thay vì 38 độ 5 mới uống thuốc thì đứa này 38 độ đã phải uống thuốc rồi. Khi trẻ co giật, đừng rối lên, tại vì tất cả việc mình làm chỉ có hạ sốt nhanh thì mới giảm giật nhanh. Nếu mình không hạ sốt nhanh thì co giật cũng không hết nhanh. Mình có ôm trẻ lại, giữ trẻ lại, cũng không tác dụng vì chỉ có trong bệnh viện người ta mới bơm thuốc chống co giật cho trẻ thôi. Còn ở ngoài, mình hạ sốt càng nhanh, sẽ hết co giật.
Em bé này cần chuẩn bị thuốc uống ở nhà, và trẻ có thể bị giật lại dù không phải mắc Covid. Một lần co giật đó không ảnh hưởng tới thần kinh của trẻ đâu, ngoại trừ mình để trẻ giật quá nhiều lần. Vì vậy phụ huynh cứ bình tĩnh, co giật do sốt sẽ ổn định thôi. Từ 6 tháng tới 6-7 tuổi có thể bị lại.
Nhiều trẻ mắc Covid-19 bị run, run cầm cập, mình tưởng trẻ bị co giật nhưng không phải. Ta có thể hỏi chuyện trẻ, nếu trẻ nói được thì không phải co giật. Phụ huynh chú ý những điểm nhỏ đó để giải quyết cho hợp lý.
-
Trẻ sơ sinh đang bú mẹ mà bị sốt, tiêu chảy thì điều trị như thế nào? Nên cho trẻ uống thuốc trực tiếp hay mẹ uống rồi cho con bú? (Phan Ngọc Long, Yên Bái)
Mẹ uống thuốc hạ sốt thì không qua sữa được nhiều, nên trẻ bú mẹ không đủ liều hạ sốt. Thường trẻ sơ sinh sốt nhẹ dưới 38,5 độ cho bú nhiều cữ, để đảm bảo đủ nước. Trẻ tiêu chảy thì mẹ có thể uống trà gừng hoặc nước lá ổi và cho con nhiều cữ để bù nước. Sốt quá 38,5 độ thì cho trẻ uống paracetamol theo trọng lượng.
-
Tôi cảm giác con mắc Covid-19 thở nhanh, tim cũng đập nhanh hơn bình thường. Nhà không có máy đo oxy máu với nhịp tim, nhờ bác sĩ hướng dẫn cách đếm nhịp thở, nhịp tim cho con. Như thế nào thì mới là bất thường và cần cho con nhập viện? (Trung Đông, 39 tuổi, Phú Thọ)
Khi trẻ mắc Covid-19, đặc biệt có sốt, mạch cũng sẽ nhanh, phụ huynh cần bình tĩnh theo dõi. Nếu trẻ dưới 5 tuổi không sốt, bắt mạch trên 180 nhịp, hay bé hơn 5 tuổi mà mạch trên 150, mới đáng lo ngại. Trẻ dưới 5 tuổi mà mạch 158 nhịp, trẻ hơn 5 tuổi mạch 140 thì không sao.
Khi trẻ thông báo có cảm giác tim đập nhanh và không vượt qua ngưỡng trên, phụ huynh có thể bảo trẻ nhắm mắt lại, ấn tay vào mắt, đếm nhẩm khoảng 30 giây, buông ra và nhấn lại. Thực hiện khoảng vài nhịp thì mạch sẽ giảm xuống.
-
Con em test nhanh hai vạch đã 11 ngày rồi mà vẫn chưa âm. Như vậy có sao không bác sĩ? Các bé hàng xóm chỉ một tuần đổ lại là một vạch rồi, em lo quá. (Thanh Ca, 30 tuổi, TP HCM)
Đừng so sánh các trẻ, quan trọng là trẻ vẫn vui chơi, chạy nhảy bình thường. Trẻ sẽ khỏi thôi.
-
Chồng em dương tính trước xong đến em và con gần 4 tháng tuổi. Em bé có vẻ ổn rồi nhưng ngạt mũi nên khó ngủ. Nhờ bác chỉ cách cải thiện việc ngạt mũi cho bé ạ. Em nhỏ nước mũi lần nào con cũng khóc thét lên, xót con quá nên không nhỏ được nhiều để hút mũi. (Thu Qua, Đà Nẵng)
Chúng ta nhớ con nít ngạt mũi khó chịu lắm, nhiều khi mình không biết. Để ý trẻ ngủ lắc đầu, nghe khịt khịt, đó là dấu hiệu trẻ ngạt mũi. Có thể cho trẻ ngủ đầu hơi cao một chút, tương tự người lớn để giảm nghẹt mũi.
Nhỏ mũi cần phải tập, nhỏ nước muối sinh lý vào mũi trẻ hoàn toàn không khó chịu gì cả. Cha mẹ cần cho trẻ chơi với chai nước muối, nhỏ cho mình rồi nhỏ cho trẻ. Đừng nghĩ là con nít không hiểu, cho con chơi, sau đó nhỏ từ từ cho con. Cố gắng nhỏ nước muối sinh lý là rất an toàn.
Nghẹt mũi cũng không bú được. Có thể lấy tờ giấy hơi cứng, hoặc hơi bở, cuốn lại, một đầu nhỏ tùy theo mũi của trẻ, đẩy vào vừa đủ sâu để cho dịch mũi dính vào rồi mình lấy ra. Có thể làm vậy thì trẻ bớt ngạt mũi.
Có thể giữ ấm cho trẻ, bằng dầu khuynh diệp hoặc dầu chàm, bôi ở bàn chân trẻ. Hoặc coi quạt có thổi thẳng vào người trẻ không, thì cũng rất dễ gây ngạt mũi.
-
Con trai em 8 tuổi, bị Covid cách đây 3 tuần, hai ngày đầu con bị sốt cao đến ngày thứ 3 ra mồ hôi trộm, hiện tại sau 3 tuần con vẫn đổ mồ hôi trộm khi ngủ. Mong bác sĩ giải thích hiện tượng ra mồ hôi trộm và cách chữa. Cảm ơn bác sĩ (Thanh Nhung, 43 tuổi)
Tình trạng đổ mồ hôi của trẻ, khó chịu lắm. Hồi xưa cảm cũng vậy, có thể nhiễm Omicron cũng vậy. Hãy cung cấp đủ nước cho trẻ, mặc đồ hút ẩm, vì ẩm ẩm qua lưng thì sẽ gây lạnh trở lại, sẵn sàng thay áo cho trẻ. Đổ mồ hôi trộm là đặc thù của Omicron. Tôi hay khuyên là bổ sung vitamin D và canxi, từ từ nó sẽ hết.
-
Có nên dùng kháng viêm, kháng đông đón đầu cho con để khỏi bị nặng khi mắc Covid-19 không bác sĩ? (Mai Xuân Lộc, 56 tuổi, Hà Nam)
Trẻ con nhiễm Omicron mà dùng kháng sinh, kháng đông thì gần như không có vai trò gì, dùng sớm không giải quyết được gì. Hiện tôi biết trên mạng lan truyền nhiều toa có kháng sinh, thuốc ho, sổ mũi, kẽm, vitamin... thậm chí kháng viêm, trẻ uống vào không có lợi gì trong điều trị.
Trẻ mắc Covid-19, đặc biệt chủng omicron, trong 2-3 ngày đầu đau họng, sốt cao thì không nên uống kháng viêm vì cần sức đề kháng để thắng virus. Nếu sau 4 ngày đau họng, sốt cao trở lại cần kháng sinh.
Nhiều người cho rằng nên uống sớm để ngừa bội nhiễm, điều này chỉ cần trong bối cảnh bệnh nặng điều trị trong bệnh viện, số ca bệnh đông đúc, chật chội. Còn trẻ nhẹ điều trị tại nhà thì không cần.
-
Những khuyến cáo chung nào của bác sĩ để bố mẹ chăm sóc tốt nhất cho trẻ F0 điều trị tại nhà?
Nhìn chung lại, hiện nay ta không thể nói là không đủ tư liệu con nít bị Covid-19 rất nhẹ vì đa số tự hết. Tới lúc Delta mình biết rồi, mấy chục nghìn ca, nhập viện bao nhiêu nghìn ca, ít thấy trẻ nặng. Nếu trẻ mắc Covid-19, phụ huynh cần hết sức bình tĩnh.
Có những tình huống xảy ra như thế này: Trong 48 tiếng, trẻ có thể sốt rất cao khó hạ, phải uống thuốc đúng liều, phối hợp ibuprofen. Trẻ có thể ói, nóng, đau đầu. Nếu triệu chứng kéo dài sau khi uống hạ sốt, trẻ có thể bị bệnh khác không phải Covid, có thể là bệnh lý liên quan tới não. Trong đó có thể trẻ ho, ngạt mũi, tiêu chảy, tất cả giải quyết rất gọn như các bệnh trước giờ vẫn điều trị như sốt siêu vi, tiêu chảy cấp nhẹ, viêm đường hô hấp trên. Ta sẵn sàng ứng phó và hết sức bình tĩnh. Các bạn có con bị bệnh có thể rất ngạc nhiên rằng sau đó con hồi phục rất nhanh.
Ta không cần chăm chăm quẹt mũi test tới lui. Nếu có test sau 7-10 ngày thì hãy làm, nếu âm tính thì vui, còn hai vạch thì kệ vì sau 10 ngày sẽ không lây cho ai hết.
Trong nhà có người lớn tuổi thì nên cách ly ra. Nếu có người trẻ tuổi thì cố gắng chăm cho trẻ con, đặc biệt trẻ dưới 5 tuổi không nên để trẻ một mình. Mọi việc rồi sẽ qua.
Theo tôi trẻ con đi học là chuyện bình thường. Ở cộng đồng người lớn đi ăn quá nhiều, đi chơi nhiều, mình không nói "Zero Covid" thì tại sao đòi "Zero Covid" với trẻ, không công bằng. Hy vọng tất cả đều bình tĩnh rồi mọi chuyện sẽ qua thôi, theo tôi thì đến tháng 4-6 không ai nói nhiều về Covid nữa đâu.
VnExpress